“Voorlezen is interactie.
Dat kan een tablet nooit bieden”
Dat kan een tablet nooit bieden”
Jolande Feliks
Specialist VVE
Taalontwikkeling begint in de wieg. Dat is het credo van de Voor- en Vroegschoolse Educatie. Maar specialist Jolande Feliks voegt er het liefst meteen iets aan toe. “Eigenlijk begint het al in de baarmoeder.” De VVE begeleidt ouders, pedagogisch medewerkers en leerkrachten op het gebied van taal en voorlezen. “Elk kind vindt het fijn om samen een boekje te lezen. En het is zó belangrijk.”
Wie Jolande spreekt over taalontwikkeling van jonge kinderen, kan een hoop kennis en gedrevenheid verwachten. Er is weinig dat ze liever wil dan ouders aan het voorlezen krijgen. “Er zijn nog steeds veel mensen die hun kinderen niet of pas laat gaan voorlezen. Baby’s horen hun ouders al praten als ze in de buik zitten en herkennen hun stemmen direct na de geboorte. Ze worden bijvoorbeeld rustig als hun vader tegen ze kletst. Door veel te praten, maken ze bovendien al vroeg kennis met taal en de betekenissen van woorden.”
Maar alleen praten is niet genoeg. “Taal in boeken is anders dan gesproken taal. ‘Rupsje Nooitgenoeg’ bijvoorbeeld, vertelt over een rups die een vlinder wordt. Ik lees het wel eens met kinderen in het bijzijn van hun ouders. Die zijn dan enorm onder de indruk dat hun kind het woord cocon gebruikt. Dat is typisch zo’n woord dat je in het dagelijkse taalgebruik niet snel zal leren.”
Voor elke leeftijd iets
Rupsje Nooitgenoeg is een klassieker. Maar de bibliotheek staat vol met boekjes voor baby’s, peuters en kleuters. “Het aanbod is nu veel groter dan vroeger. Ouders denken soms dat hun kind te snel is afgeleid om te lezen, maar waarschijnlijk hebben ze dan een boekje dat niet aansluit bij hun belevingswereld. Er zitten al enorme verschillen tussen de boekjes voor tweejarigen en die voor kinderen van vijf.”
Kinderen zijn gratis lid van de bibliotheek en de boeken zijn ingedeeld op niveau. Dat maakt het ouders makkelijk om op tijd en met de juiste boekjes te beginnen. Jolande: “Kinderen die op hun vierde een taalachterstand hebben, halen dat niet meer in. Daarom is vroeg beginnen echt belangrijk. Maar behalve de taalontwikkeling, stimuleer je de fantasie, de concentratie en de algehele ontwikkeling. Daarnaast is er interactie en plezier tussen het kind en de voorlezer. Iets dat de tv en de tablet nooit zullen bieden.”
Kinderen zijn gratis lid van de bibliotheek en de boeken zijn ingedeeld op niveau. Dat maakt het ouders makkelijk om op tijd en met de juiste boekjes te beginnen. Jolande: “Kinderen die op hun vierde een taalachterstand hebben, halen dat niet meer in. Daarom is vroeg beginnen echt belangrijk. Maar behalve de taalontwikkeling, stimuleer je de fantasie, de concentratie en de algehele ontwikkeling. Daarnaast is er interactie en plezier tussen het kind en de voorlezer. Iets dat de tv en de tablet nooit zullen bieden.”
Samenwerking
De afdeling VVE verzorgt onder meer trainingen en voorleesochtenden met ouders. Jolande: “Wij bereiken niet alle ouders, maar door samenwerking met consultatiebureaus, scholen en kinderopvang, komen we ver. We trainen de pedagogisch medewerkers in interactief voorlezen en veel kinderopvanglocaties hebben een voorleescoördinator. Van een deel van de Noordkopgemeentes krijgen we daar subsidie voor.”
Jolande is erg blij dat de contacten met samenwerkingspartners goed zijn. “Normaal ontvangen we vaak peutergroepen met ouders in de bibliotheek. Nu hebben we het voorlezen thuis en op de opvang kunnen stimuleren via voorleesfilmpjes en nieuwe producten zoals de digitale voorleestas. Collega Willy, die altijd voorleest, deed dat nu online. Met beter licht en geluid, is dat in de loop van het jaar steeds professioneler geworden. Ook hebben we extra subsidie aangevraagd voor BoekStart. Daarmee konden we voor 14 nieuwe kinderopvanglocaties collecties samenstellen om eigen leesplekken in te richten. En onze chauffeur Bert rijdt de hele regio door om materialen, zoals boeken en vertelplaten langs te brengen over thema’s die op de groep worden behandeld.”
Jolande is erg blij dat de contacten met samenwerkingspartners goed zijn. “Normaal ontvangen we vaak peutergroepen met ouders in de bibliotheek. Nu hebben we het voorlezen thuis en op de opvang kunnen stimuleren via voorleesfilmpjes en nieuwe producten zoals de digitale voorleestas. Collega Willy, die altijd voorleest, deed dat nu online. Met beter licht en geluid, is dat in de loop van het jaar steeds professioneler geworden. Ook hebben we extra subsidie aangevraagd voor BoekStart. Daarmee konden we voor 14 nieuwe kinderopvanglocaties collecties samenstellen om eigen leesplekken in te richten. En onze chauffeur Bert rijdt de hele regio door om materialen, zoals boeken en vertelplaten langs te brengen over thema’s die op de groep worden behandeld.”
Geen verloren jaar
Precies op de dag dat de bibliotheken moesten sluiten, trad er bij KopGroep Bibliotheken een gebarentolk in dienst. “Gebarentaal is een uitstekende manier om taalontwikkeling te ondersteunen”, vertelt Jolande. “Onze nieuwe collega Annemarie heeft workshops gegeven aan pedagogisch medewerkers. Verder hebben we de gelegenheid aangegrepen voor onze eigen bijscholing en de ontwikkeling van nieuwe programma’s.” Ze is tevreden. “2020 was zeker geen verloren jaar.”